Deze Russische klassieker van Michail Kalatozov (Als de kraanvogels overvliegen, Soy Cuba) was in 1960 onderdeel van de Gouden Palm-competitie in Cannes en is nu digitaal gerestaureerd. Het visueel overweldigende epos over de krachten van de natuur en de hebzucht van de mens volgt vier jonge geologen op zoek naar diamant in de afgelegen Siberische wildernis. Tatjana Samojlova, de actrice uit Als de kraanvogels overvliegen speelt een van de hoofdrollen. Destijds was zij een van de nieuwe sterren van de Sovjet-cinema.
Met de invasie van Oekraïne en de harde repressie van Poetin lijkt Rusland terug te keren naar de dictatoriale tijden van Stalin, nu in een modern jasje. Anders was dat in het tijdvak 1957-1968, toen Nikita Chroesjtsjov ruimte gaf voor politieke hervormingen en ook het culturele klimaat (relatief) liberaler werd. Een nieuwe generatie filmmakers – onder wie Andrej Tarkovski en Larisa Shepiko – stond op. Ze bezongen niet langer de zegeningen van het communisme, maar richtten zich op het levensgevoel van jonge Russen, maatschappelijke kwesties of meer kunstzinnige bespiegelingen.
Ook de in Georgië geboren filmer Michail Kalatozov (1903-1973) maakte gebruik van nieuwe vrijheden. Van de drie films die hij draaide met cameraman Sergej Oeroesevski is De brief die nooit verzonden werd de minst bekende titel. De film vertelt het verhaal van een groepje diamantzoekers dat naar Siberië trekt om hun fortuin te beproeven. Daar worden ze geconfronteerd met dood, liefde, misère en hun eigen koppige pioniersgeest. Maar dat laatste lijkt alleen voor de hedendaagse toeschouwer zo, Kalatozov bracht natuurlijk juist een ode aan hun onverzettelijke idealisme.
Ook Als de kraanvogels overvliegen is nu digitaal gerestaureerd te zien.